JORNAL BUSINESS TIMOR -- MATADALAN BA DEZENVOLVIMENTU EKONOMIA

3 de março de 2011

Suku Maudemo Sei Nakukun, Usukai Sei Maran

Suai - Populasaun Suku Maudemo, Subdistritu Tilomar, Distritu Covalima sei moris iha nakukun laran tanba laiha fornesimentu eletrisidade ba suku refere. Entretanto komunidade Suku Usukai, Subdistritu Zumalai, Distritu Covalima seidauk asesu ba bee-moos atu hodi halao sira nia vida moris.

          Xefe Suku Maudemo, Maria de Fatima ba Business Timor foin lalais ne’e iha nia knar fatin katak difikuldade ne’ebe oras ne’e dadaun povu Maudemo hasoru mak hanesan enerjia eletriidade, bee-moos.
“Liu hosi oportunidade ida ne’e husu ba governu ne’ebe lidera hosi Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmão bele tau matan netik ba iha kestaun hirak ne’e, tanba tinan-tinan komunidade iha suku refere sempre hasoru problema hira ne’e” Xefe Suku ne’e hatete.

          Uniku xefe suku feto iha subdistritu Tilomar ne’e hatete kestaun ne’e laos foin mak hato’o media ne’e maibe realidade ami mos hato’o kestaun hirak ba rasik iha PM hafoin halao Konsultasaun PEDN iha Tilomar iha tinan kotuk.
          Xefe Suku tenik katak konaba eletricidade iha tinan kotuk governu liu hosi ekipa tekniko EDTL konsege harii ona nia airin, fiu sira mos komesa dada hotu ona maibe realidade to’o ohin loron ahi seidauk lakan to’o agora.

          Xefe Suku Maudemo hato’o mos konaba bee-moos, tanba wainhira iha tempu bai loro komunidade iha suku refere sempre susar atu hetan bee mos. Komunidade sira tenke lao ain kuaze kilo metros 5-6 mak foin hetan bee.
Iha SukuMaudemo maioria komunidade sira moris iha vida agrikultor nudar to’os nain no iha prekupasaun konaba kondisaun estrada. Povu sira atu lori sira nia produtu lokal ba fa’an iha merkado sei infrenta difikuldade boot tanba lahetan asesu ba transporte publiku.

Iha parte seluk Xefe Suku Usukai Jeronimo Caldas informa katak situasaun real durante ne’e komunidade Usukai enfrenta mak bee-moos.
“Komunidade suku Usukai susar tebes atu hetan bee moos, ne’e duni husu ba governu oinsa atu bele responde lalais ba kestaun hirak ne’e ba komunidade iha tempu badak nia laran,” dehan Xefe Suku Usukai Jeronimo Caldas ba Business Timor, Sabadu (12/02) iha Zumalai.

Problema Suku Usukai hasoru, tuir Jeronimo, laos deit konaba bee moos deit, maibe kondisaun estrada difikulta povu nia moris atu halao atividade hanesan bai-bain, atu lori sira nia produtu local ba fa’an iha merkado.
“Povu Usukai maioria moris hosi vida agrikultor maibe kuitadu susar tebes atu lori produtu local ba fa’an iha merkado tanba ho kondisaun estrada a’at labele halao transporte publiku halao movimentu,” hatutan xefe suku ne’e. 

Suku Usukai nudar suku ida nebe izoladu liu iha subdistritu Zumalai. Atu ba basar, komunidade Usukai ho pasensia hodi tutur sira nia ai-han lokal no dada ka hulan animal hodi lao ain kuaze 27 km ba fa’an iha merkado Zumalai villa.
Ho problema hirak ne’e hotu lori povu Usukai nia naran husu b a governu bele tau netik matan ba povu nia terus ne’e.(KS-1)

Sem comentários: