JORNAL BUSINESS TIMOR -- MATADALAN BA DEZENVOLVIMENTU EKONOMIA

14 de junho de 2011

Moras Sarampo iha TL Hamutuk 600 MS Prevene ho Vitamina A no Abendazol

DILI—Atu prevene moras sarampo UNICEF ho ministeriu Saude (MS) servisu hamutuk hodi fahe vitamina A ba labarik hodi halakon moras sarampo no tahan isin wainhira moras nee hadaet ba ema seluk iha Sesta (03/06), iha knar fatin UNICEF Caicoli Dili.
Tuir Program Manajer Imunizasaun Nasional Mateus Cunha hateten objetivu orentasaun ne’e hato’o ba publiku katak Ministeriu Saude atu responde no prevene moras sarampo no epidemia inklui sortu iha Timor Leste. Atu involve parseiru hot-hotu iha Timor Leste tanba MS sei halao iha imunizasaun ba labarik fulan 6 to’o tinan 14 iha Timor laran tomak.
Nia hatutan, presiza mos involve husi media atu nune’e bele fo informasaun no habelar informasaun ba komunidade no lideransa komunitaria sira para bele lori labarik sira ne’ebe hahu husi fulan 6 to’o tinan 14 ba iha fatin hanesan, Sentru Saude, Postu SISCA no postu Imunizasaun ne’ebe besik atu simu vasinasaun sarampo nomos hetan vitamin A no Aimoruk Abendazol.
Nia informa moras sarampo iha Timor Leste hamutuk 600 resin mak hetan ona no iha distritu 10 mak hetan ona moras sarampo no nain 7 mak mate 5 husi Subdistritu Atsabe, Distritu Ermera inklui nain 2 husi Distritu Dili.
Sira nebe hetan moras sarampo nain 7 mate tanba inan aman la lori oan ba halo tratamentu Saude. Nia dehan, depois nain 2 lori ba to’o Sentru Saude maibe lakonsege moris tanba ba tarde.
Nia haktuir, distritu ne’ebe mak afeita ba moras Sarampo ne’e mak hanesan, Distritu Dili, Aileu, Atsabe, Kovalima, Baucau, Manufahi inklui Oe-Cusse. Distritu ne’ebe moras sarampo aas liu mak hanesan Distritu Dili no Atsabe. Distritu Dili mak hanesan Subdistritu Don Aleixo no Distritu Atasbe mak hanesan, Subdistritu Ermera.
Ministeriu Saude (MS) Fo orientasaun ba iha ekipa husi vise Lansa halo intervensaun kedas kona ba tes manajemen, testaun de kazu, tratamentu no mos ba halo edukasaun no mos promosaun komunidade atu nune’e senti moras hanesan sarampo bele ba sentru Saude nomos ba area ne’ebe afeitadu.
Entertantu Mary Ann Maglipon Dotor Spesialista UNICEF haktuir katak inportante atu halakon no dudu moras sarampo ba labarik sira tenki vasinasaun, para reduz kutun sira ne’ebe daet ba labarik sira. vitamin A bele hemu maibe iha tempu ikus mai sei afeita moras sarampo.
Mediku espesialista ne’e esplika katak moras sarampo husi kutun ida ne’ebe labele hare atu hare liu husi Mikroscope tanba kutun ne’e liu husi anin, be’e no loro matan.
Tanba nee, nia husu ba inan, aman no familia sira iha fulan Junhu tinan 2011 sei submete sira nia labarik ne’ebe sai nudar alvu ka target ba imunizasaun sarampo, suplementaria vitamin A no kontra lumbriga liu husi, Komprensaun no rekoinesementu kona ba inportasia no urjensia imunizasaun sarampo, Vitamin A no kontra lumbriga.
Konkorda kona ba sarampo nia perigu no komplikasaun, lori labarik sira ne’ebe identifika ona ba postu imunizasaun ne’ebe besik tuir orario iha suku ou Aldeia. Asegura katak sira nia oan iha eskola mos hetan imunizasaun sarampo iha eskola, Buka informasaun kona ba actividade imunizasaun sarampo husi pessoal saude sira, PSF no komunikador sira iha komunidade.
Partisipante savi ba lider nasional, distritu, subdistritu ofisial sira igreza organizasaun nasional no intrnasional media, komunikasaun ba mudansa hahalok inan-aman no aman no inan sira, familia sira no menbru komunidade sira. Pessoal saude sira promoter saude no familia komunikador komunitaria. Mobilizasaun sosial hanesan, igreja ONG nasional no Internasional Radio komunidade no Organizasaun sivil sira.
Mensajen Xave Advokasia, komunikasaun mudansa hahalok no mobilizasaun sosial sei konsentra liu kona ba imunizasaun kontra sarampo inportante no urjente ba labarik sira otas fulan 6 to’o tinan 14.
Labarik ida presiza vitamin A atu aumenta nia resistensia hasoru infeksaun, li-liu hosi komplikasaun sarampu. Imunizasaun kontra lumbriga reduz infeksaun lumbriga hosi labarik sira ne’ebe lori sai nutriente inportante hosi labarik sira nia isin “dehan Mary
Labarik ne’ebe hetan ona moras sarampo no imunizasaun moras atu kona mos sei susar tebes atu kona. Tanba ida ne’e ita bele hare dehan katak wainhira inportante li-liu oinsa mak atu fo mensajen ba iha komunidade sira. (R-4)

Sem comentários: