JORNAL BUSINESS TIMOR -- MATADALAN BA DEZENVOLVIMENTU EKONOMIA

14 de junho de 2011

Inspector Geral 7 Hetan Tomada Depose Investiga Kazu Korupsaun Iha Membru Governu

DILI - Kuartu governu konstitusional, Kinta (8/6), fo tamada depose ba inspector geral nain hitu nudar parte ida ba esfursu governu nian atu funu hasoru korupsaun. Primeiru Ministru Xanana Gusmão husu ba director sira nebe foin simu pose hirak ne’e atu hatudu ninia barani no hodi halo investigasaun ba membru governu sira ne’ebe komete korupsaun. “Husi ministeriu sira hau bele dehan katak ata oan hau nudar primeiru ministru, konaba orsamentu ita konyese malu, dala ruma osan ami atu halo buat ruma osan la iha maibe sosa tan buat balun osan sei sisa ne’e mak dehan korupsaun, Ne’e duni hau husu ba ita boot sira no lalika senti katak ita boot sira manan $200 atu ba investiga sira ne’ebe manan $600 tauk,” Xanana hatete.
Nia husu ba inspetor no diretor sira atu haka’as an atu Timor Leste bele sai diak. “Atu alerta ba ita hotu ne’ebe funsionariu publiku katak ita iha regra,klaru ohin inspector jeral iha tiha ona katak rekursu umanus kualifikadus.” Konaba kapasitasaun rekursu umanu governu TL fo fiar ba AUSaID no husu atu sira kontinua fo kapasitasaun. “Ami husu ba AUSAID atu fo kapasitasaun ba inspectors, auditores, no xefe espesaun estadu no ba mos ministeriu sira ita nia komprismisiu lao,” hatete Xanana. Nia dehan foin daudauk ne’e atu fo tan kapasitasaun ba funsionariu 60 atu kompleta, karik CAC presiza ba,Karik inspesaun jeral presiza ba,no karik provedoria presiza ba.

Iha fatin hanesan Ministra Finasas Emilia Pires hatete servisu Inspektor Jeral servisu ne’ebe importante tanba ne’e diretor sira senior presiza hatene mos servisu no sistema ne’ebe lao daudaun iha ministeriu finansa nia laran. “Hau hakarak foti oportunidade ida ne’e atu kompremente ami nia asistense no ami nia ajuda ba gabinete inspetor jeral atu halao ninia knar hodi nune bele hare tuir gastus osan maibe presiza mos iha konyesementu klean ida konaba sistema ne’ebe agora daudaun implementa hela iha finansas nia laran,” hatete Emilia. Nia dehan Tomada Depose ba funsionariu senior sira ne’e hatudu tan kompremisiu governu ida ne’e ninian atu luta kontra korupsaun iha nivel hot hotu no investiga klean liu kaju sira ne’ebe hetan alegasaun no korupsaun iha governu nia laran. 

“Ami hare katak gabinete inspector jeral nia hanesan hatuan tezouru nia funsaun,wainhira selu ona tenki hare mos ba osan ne’e selu duni ba osan ne’ebe selu tiha ona,tanba servisu ne’e inspector jeral sei hare tuir,Ita boot sira nia servisu sei importante teb tebes atu bele investiga klean liutan karik osan sira ne’e uja la tuir dalan los,”hatete Emilia. Wainhira liu tiha prosesu avaliasaun no selesaun ne’ebe klean ,maka hakotu hodi hili kandidatu ne’ebe diak liu atu okupa posisaun importante ba director mak hanesan Tito Rosario hetan fiar hodi kaer kargu nudar director nasional servisu audotoria, Marcus Sarmento diretor diresaun nasional servisu inspesaun, enkuantu Alberto Carvalho dos Santos sai nudar diretor nasional administrasaun no financas.

Ba Xefe departamentu fo fiar ba funsionariu sira hanesan tuir mai ne’e Maria Celeste Pimentel, Xefe departamentu kontrolu reseita no despeza iha diresaun jestaun publika, iha diresaun nasional servisu Auditoria,Elsa Sarmentu Freitas ,Xefe departamentu kontrolu jestaun publiku iha diresaun nasional servisu auditoria Firman Abilio de Castro, Xefe Departamentu kontrolu servisu sentrais iha diresaun nasional servisu inspesaun Jacob Pereira Vicente ,Xefe Departamentu kontrolu Servisu Deskonsentradu iha Diresaun Nasional Servisu Inspesaun. Sermonia ne’ebe signifikante tebes sai konta ho asistensia husi distintus konvidadus parlamentu nasional ,membru governo ,director geral no nasional sira ,korpu diplomatiku,ajensia doador intenasional sira ne’ebe iha nasaun ida nian (R-1/R-3)

Sem comentários: